Astronawigacja / Astronawigacja klasyczna - Rozdział 24

Astronawigacja

Astronawigacja klasyczna: Określanie wysokości ciała niebieskiego – wysokość zliczona

Autorem opracowania jest kpt. ż.w. Waldemar Sadłoń
Dziękuję za naukę i cierpliwość

24

Przechodzimy do sposobu obliczenia wysokości zliczonej (hz) ciała niebieskiego. Obliczamy ją wg wzoru:

[wzór 18]

Jak widzimy nie ma tutaj żadnych poprawek, a to dlatego, że punktem odniesienia jest PZ i nie ma tutaj pomiaru wysokości c.n. sekstantem. To znaczy, że obliczamy wysokość c.n., tak jakby nasza PZ była PO, czyli, jakbyśmy faktycznie byli na pozycji zliczonej, a nie "obok" niej.
Przejdźmy do objaśnienia argumentów użytych we wzorze:

  • (gλ) - miejscowy kąt godzinny ciała niebieskiego. Jak go obliczyć – to już wiemy.
  • (φ) - odczytujemy z mapy, jest to szerokość naszej PZ.
  • (δ) - odczytujemy z Almanacha, jest to deklinacja ciała niebieskiego.
  • (z') - odległość zenitalna ciała niebieskiego w momencie górnej kulminacji, którą obliczamy
    (przypomnijmy) ze wzoru [±z' = (±φ) − (±δ)]
  • Obliczoną wartością (log sem x = ...) wchodzimy do tablic nawigacyjnych (TN), odnajdujemy tą wartość w kolumnie (sem) i w tym samym wierszu w kolumnie (cos) odczytujemy wartość (log cos x = ...).
  • Obliczoną wartością (log sin hz = ...) wchodzimy do tablic nawigacyjnych (TN) i odczytujemy (hz).
Przykład

Dane: φ = 40°00'0 N ; gλ = 03h00m00s E ; δ = 10°00'0 S

obliczamy (z')

z' = (+40°) − (−10°) = (+50°)

obliczamy (hz)

log sem gλ = 9,16568
log cos φ = 9,88425
log cos δ = 9,99335
(+) log sec z' = 0,19193

log sem x = 9,23521

log cos x = 9,81707
(+) log cos z' = 9,80807

log sin hz = 9,62514

Rozwiązanie:

hz = 24° 57' 1

Oto jeszcze jeden podobny wzór na obliczenie hz. [do wyboru]

[wzór 18a]

(z) to dopełnienie wysokości czyli (hzl = 90° – z)
Istnieje wiele wzorów, którymi możemy obliczyć wysokość zliczoną [hz]. Do tego wrócimy w dalszej części.